Fundacja Spichlerz Kultury zaprasza wrocławian od 16 do 21 sierpnia 2016 na wyjątkowe wydarzenie kulturalne, Pardes Festival – Spotkania z Kulturą Żydowską w Kazimierzu Dolnym. Patronem honorowym festiwalu jest Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i Marszałek Województwa Lubelskiego, a partnerem festiwalu jest wrocławska Fundacja Ottenbreit.
– Zapraszamy wrocławian na cykl wydarzeń odkrywających duchowe i materialne dziedzictwo Kazimierza Dolnego i Lubelszczyzny, także w szerszym europejskim kontekście – zachęca dyrektor programowa Festiwalu Aleksandra Markiewicz
Twórcy festiwalu czerpią z tradycji dziedzictwa kulturowego Polski i Europy i kreują nowe – cel Pardes Festival realizuje się w formie atrakcyjnego programu o dużych walorach artystycznych i poznawczych. Narracja festiwalowa obejmuje wątki opisujące różnorodność polskiego i europejskiego dziedzictwa kulturowego.
– Wrocław znakomicie wie, co znaczy moc międzykulturowego porozumienia. Wrocławianie chętnie odkrywają żydowskie oblicze swojego miasta, ale tym razem zapraszamy na wyprawę żydowskimi szlakami do Kazimierza Dolnego, na Lubelszczyznę i w inne regiony. To idealna propozycja na spędzenie kilku sierpniowych dni w malowniczym Kazimierzu Dolnym, a program kameralnego, przykrojonego na skalę miasteczka, cyklu spotkań na skrzyżowaniu kultur, tradycji i religii zapowiada się niezwykle – opowiada o festiwalu Sebastian von Ottenbreit.
Uroczysta inauguracja festiwalu 16 sierpnia (wtorek), o godz. 17.00 w kazimierskiej synagodze. W programie inauguracji multimedialna prezentacja galerii Paradisus Iudaeorum na wystawie stałej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. W części drugiej koncert Nie wierzę piosence w wykonaniu wybitnej wokalistki Lory Szafran i zespołu Bogdana Hołowni. Lora Szafran zaśpiewa piosenki tekściarzy i kompozytorów pochodzenia żydowskiego. Wstęp wolny!
Pardes Festival oferuje bogaty, interdyscyplinarny program z wieloma prezentacjami multimedialnymi, koncertami, filmami, spacerami tematycznymi po kolekcjach Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym. Atrakcją festiwalu jest warsztat wycinanki żydowskiej prowadzony przez mistrzynię wycinanki Joannę Matyjasek z Lublina.
17 sierpnia (środa) odbędzie się – już po raz kolejny – Popołudnie ze Śliwką. Koniec sierpnia pachnie w Kazimierzu śliwką! Fundacja Spichlerz Kultury chciałaby przywrócić śliwce należne jej miejsce wśród wielu innych atrakcji kazimierskich i uczynić spoiwem dawnych i dzisiejszych czasów. Śliwka w przedwojennym Kazimierzu Dolnym łączyła społeczność polską i żydowską. O śliwce pisał Tadeusz Pruszkowski: Mam wrażenie, że [Kazimierz] stanie się miastem figurującym w Bedekerze jako miasto wytwarzające obrazy i śliwki, podobnie jak Bruksela – koronki, a Łódź towary łokciowe”.
Smakiem i zapachem śliwek (także wędzonych!), aromatem wypieków śliwkowych i innych smakołyków śliwkowych będziemy się delektować w Pensjonacie Folwark Walencja (ul. Góry 16). Zapraszamy na arcyciekawą prezentację kustosza Muzeum Wsi Lubelskiej Grzegorza Miliszkiewicza Żyd – dzierżawca sadów w czasach II Rzeczpospolitej. Na śliwkową nutę zagra zespół SięGra w duecie – dwaj wybitni muzycy: Bartłomiej Stańczyk i Jarosław Adamów.
Program festiwalowy oferuje spotkania poświęcone historii Kazimierza Dolnego i słynnej kazimierskiej polsko-żydowskiej kolonii artystycznej. Tematykę europejskich kolonii artystycznych prezentujemy tego roku na przykładzie najsłynniejszej chyba kolonii artystycznej w Niemczech, w Worpswede. Zapraszamy na spotkanie z gośćmi z Niemiec w sobotę festiwalową (20.08.).
W trakcie Pardes Festival powracamy do mitycznego sztetla, ale tego roku podążamy także śladami tradycji i kultury żydowskiej wpisanej w historię i przestrzeń kilku miast: Lublina, Łodzi, Poznania i Leszna, i najmniejszego miasta w międzywojniu, czyli Nowogródka. W programie wyjątkowe prezentacje multimedialne, filmy i czas na refleksję nad wielokulturową przeszłością Polski.
Każdego roku organizatorzy przywołują także tematykę innej mniejszości narodowej lub etnicznej zamieszkującej Polskę. W piątek, 19 sierpnia wyruszymy w podróż śladami Łemków, tradycji i kultury łemkowskiej, która na stałe wpisała się w krajobraz kulturowy Polski. Zapowiada się wiele atrakcji! W programie cykl wydarzeń poświęconych problematyce dziedzictwa kulturowego Łemków w Polsce. Na finał dnia łemkowskiego koncert chóru polifonicznego WIDYMO w Teatrze na Klepisku w Skowieszynku pod Kazimierzem Dolnym. Koncert pieśni łemkowskich w wykonaniu WIDYMO to wyraźny akcent wielokulturowy na finał dnia łemkowskiego: znak bogatego i niełatwego wielokulturowego dziedzictwa Polski.
Muzyczny finał Pardes Festival to tego roku koncert rewelacyjnego zespołu Bester Quartet. 20 sierpnia, sobota, godzina 21.00 na Zamku w Kazimierzu! Bilety na koncert kosztują 20 zł, sprzedaż prowadzi kasa zamku (10:00-17:30) i Centrum Informacji Turystycznej w Kazimierzu (9:00-17:00), ul. Rynek 15 (kontakt: tel. 81 88 10 709)
21 sierpnia 2016, w niedzielę, organizujemy dla gości festiwalowych – wspólnie z Muzeum Wsi Lubelskiej – wycieczkę do podlubelskiego skansenu. W programie zwiedzanie odtworzonego miasteczka, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów kultury materialnej społeczności żydowskiej na Lubelszczyźnie i udział w dożynkach dworskich.
Pardes Festival to znakomita okazja do zdobycia wiedzy o różnorodności etnicznej, religijnej, kulturowej i społecznej Polski w przeszłości i współcześnie. Formuła wydarzeń festiwalowych i przypisanych do nich otwartych dyskusji z prelegentami, artystami, ekspertami w obszarze wielokulturowości tworzy przestrzeń do refleksji nad uprzedzeniami i stereotypami, budując platformę dialogu międzykulturowego. ZAPRASZAMY!
Zachęcamy do odwiedzenia festiwalowego facebooka: https://www.facebook.com/PardesFestival
Tekst: Aleksandra Markiewicz, dyrektor programowy Pardes Festival
Oprawa graficzna: Antonina Konopelska
PROGRAM Pardes Festival – Spotkania z Kulturą Żydowską w Kazimierzu Dolnym
WTOREK |16 sierpnia |
11.00 W Kamienicy Celejowskiej o artystach żydowskich z kazimierskiej kolonii artystycznej |spacer z Łukaszem Rejowskim |Kamienica Celejowska |Muzeum Nadwiślańskie | ul. Senatorska 11 | wstęp wolny |
12.00 W synagodze i w domu | spacer po kolekcji sztuki złotniczej z Anielą Ryndziewicz | Muzeum Sztuki Złotniczej | Muzeum Nadwiślańskie | Rynek 19 | wstęp wolny |
14.00 Wykład i warsztat wycinanki żydowskiej z Joanną Matyjasek / Lublin | KOKPiT |ul. Lubelska 12 | wstęp wolny – koniecznie z nożyczkami |
17.00 Inauguracja PARDES FESTIVAL | Synagoga | ul. Lubelska 4 | wstęp wolny |
Czy Rzeczpospolita szlachecka była rajem dla Żydów? – o galerii Paradisus Iudaoerum (1569-1648) na wystawie stałej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN | prezentacja multimedialna |
| dr Małgorzata Stolarska-Fronia / UMK Toruń |
| Nie wierzę piosence | Koncert Lory Szafran z towarzyszeniem zespołu Bogdana Hołowni |Bogdan Hołownia – pianino | Robert Murakowski – trąbka, flugelhorn |Wojciech Pulcyn – kontrabas |organizator Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, Gmina Wyznaniowa Żydowska, Avir sp. z o.o |
21.00 Cztery nacje w cieniu wieszcza. Opowieści o Nowogródku | prezentacja multimedialna | |Tomasz Kuba Kozłowski / Dom Spotkań z Historią Warszawa |
| pokaz filmu Nowogródek 1931 |
| Pensjonat Folwark Walencja | ul. Góry 16 |wstęp wolny |
ŚRODA |17 sierpnia |
10.00 Nidpas be-Lublin (wydrukowano w Lublinie) – tajemnice żydowskich starych druków | |prezentacja multimedialna |dr Magdalena Bendowska / Żydowski Instytut Historyczny Warszawa | | KOKPiT | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny |
11.00 Całkiem nieszczególny numer Lubliner Tugblat z 2 grudnia 1929 r. | prezentacja multimedialna | Piotr Nazaruk / Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN Lublin” |KOKPiT | Lubelska 12 | wstęp wolny |
12.00 Życie codzienne w wielokulturowym Lublinie na fotografiach Stefana Kiełszni – lata 30. XX wieku | prezentacja multimedialna | Marcin Fedorowicz / Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” Lublin| KOKPiT | ul Lubelska 12 | wstęp wolny |
13.00 Jak Leo Baeck lokomotywy oglądał. Czyli podróż ścieżkami wielkopolskich Żydów |prezentacja multimedialna | dr Małgorzata Grzywacz / Uniwersytet Adama Mickiewicza i Stowarzyszenie Miasteczko| KOKPiT | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny |
14.00 Ocalić od zapomnienia. Dzielnica żydowska | pokaz filmu dokumentalnego zrealizowanego przez nauczycieli i uczniów III Liceum Ogólnokształcącego w Lesznie Wielkopolskim |15 min. | KOKPiT | ul. Lubelska 12 | wstęp wolny |
17.00 POPOŁUDNIE ze ŚLIWKĄ | Pensjonat Folwark Walencja |ul. Góry 16 |
Żyd – dzierżawca sadów w czasach II Rzeczpospolitej | prezentacja multimedialna | Grzegorz Miliszkiewicz / Muzeum Wsi Lubelskiej |
| W programie m.in. pokaz filmu Miasteczko, degustacja przysmaków śliwkowych i produktów lokalnych, pokaz wędzenia śliwek |
| Na śliwkową nutę muzykuje zespół SIĘGRA! w duecie|
| śliwkowy bilet wstępu 20 zł |
20.00 Wieczór filmowy – dokument| Einstein w Ziemi Świętej | reż. Micha Shagrir, Izrael | 55 min. |Pensjonat Folwark Walencja | ul. Góry 16 | w ramach pokazów pofestiwalowych Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Żydowskie Motywy |wstęp wolny |
Czwartek |18 sierpnia | wstęp wolny na wszystkie wydarzenia |
11.00 Wielokulturowa Łódź – architektura przemysłowej metropolii |Prezentacja multimedialna | Piotr Piluk / Pietrucha International Group | KOKPiT | ul. Lubelska 12 |
12.00 O mecenacie artystycznym i kulturalnym łódzkich rodzin fabrykanckich | prezentacja multimedialna | Cezary Pawlak / Muzeum Miasta Łodzi | KOKPiT | ul. Lubelska 12 |
13.00 Miejsca, ludzie, rzeczy – łódzkie mikrohistorie | prezentacja multimedialna | Anna Dąbrowicz / Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi | KOKPiT | ul. Lubelska 12 |
17.00 Miasto, miasteczko, wieś | prezentacja albumu wydawnictwa Boni Libri Świat utracony. Fotografie. Żydzi polscy 1918-1939| Leszek Dulik / wydawnictwo Boni Libri Lublin | prof. Konrad Zieliński / UMSC Lublin | Dom Architekta SARP | Rynek 20 |
18.30 Makieta Litzmannstadt Getto – projekt upamiętnienia ofiar Holocaustu w Łodzi |
Izabela Terela i dr Piotr Machlański / Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi | KOKPiT | Lubelska 12 |
19.30 Wieczór filmowy – dokument | Ala z elementarza | reż. Edyta Wróblewska | 28 min. |
| KOKPiT | ul. Lubelska 12 |
PIĄTEK | 19 sierpnia | wstęp wolny na prezentacje i pokaz filmu |
11.00 Powitanie łemkowskie | Bogdan Gambal/ Stowarzyszenie łemkowskie Ruska Burska Gorlice |KOKPiT | ul. Lubelska 12 |
11.15 Wprowadzenie do świata Łemków |prezentacja multimedialna |dr hab. Andrzej A. Zięba / Uniwersytet Jagielloński Kraków | KOKPiT |ul. Lubelska 12 |
12.30 Nikifor z Krynicy | prezentacja multimedialna | Zbigniew Wolanin / Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu | KOKPIT |ul. Lubelska 12 |
16.00 O fenomenie łemkowskiej cerkwi | prezentacja multimedialna | Damian Nowak / Instytut Dziedzictwa Narodowego | Dom Architekta SARP | Rynek 20 |
18.00 Wieczór filmowy – fabuła |Mój Nikifor | reż. Krzysztof Krauze, Joanna Kos-Krauze |1 godz. 37 min.| KOKPiT| ul. Lubelska 12 |
21.00 Hej, kukuczka kukała | koncert chóru polifonicznego WIDYMO |Teatr na Klepisku | Skowieszynek 15 – drogą przez Doły kazimierskie na Wylągi i dalej do Skowieszynka |
| bilet 25 zł | sprzedaż biletów w Pensjonacie Joanna, ul. Sadowa 3, tel: 81 881 07 39 i na godzinę przed koncertem w Teatrze na Klepisku |
SOBOTA |20 sierpnia |
11.00 O kolonii artystycznej w Worpswede |prezentacja multimedialna | Bjoern Herrmann / Große Kunsschau Worpswede | Waldemar Grażewicz / Worpswede | KOKPiT| ul. Lubelska 12 |
12.30 W kręgu École de Paris: Henryk Epstein | prezentacja multimedialna | Artur Winiarski / Muzeum Villa la Fleur Konstancin | KOKPiT |ul. Lubelska 12 |
16.00 FILMOWY FINAŁ PARDES FESTIVAL – dokument | Sieroty rewolucji | reż. Igal Bursztyn, Izrael |
| 85 min. | KOKPiT | ul. Lubelska 12 | w ramach pokazów pofestiwalowych Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Żydowskie Motywy |wstęp wolny |
18.30 Spacer po Kazimierzu Dolnym z Kazimierz_tour | zbiórka przed Kazimierskim Ośrodkiem Kultury, Promocji i Turystyki | ul. Lubelska 12 |
21.00 MUZYCZNY FINAŁ PARDES FESTIVAL | KONCERT BESTER QUARTET | ZAMEK w KAZIMIERZU DOLNYM |
| bilet 20 zł | sprzedaż: kasa zamku (10:00-17:30) i Centrum Informacji Turystycznej (9:00-17:00), ul. Rynek 15 | tel. 81 88 10 709 | czynne: poniedziałek – niedziela |
NIEDZIELA |21 sierpnia | wycieczka do Muzeum Wsi Lubelskiej| wstęp 5 zł |
11: 00 program specjalny dla gości Pardes Festival | zwiedzanie obiektów żydowskich w Miasteczku na terenie skansenu |
14:00 dożynki dworskie
Muzeum Wsi Lubelskiej | Aleja Warszawska 96, Lublin | tel. 81 533 85 13 |